Spr yang ka kahu, sbagan bsar masyaraka Bal mnganu agama Hnu. Maka ar u, kbanyakan upacara aa Bal juga knal ngan nla-nla ar agama Hnu.
Jka kamu sang brlbur k Pulau Bal, jangan sampa mlwakan upacara aa n supaya pngalaman brlbur kamu ja lbh lngkap. Bag kamu yang ngn mngahu apa saja upacara aa Bal, brku aalah pmbahasannya.
Dafar Upacara Aa Bal
Upacara aa Bal bsa kamu jakan plhan unuk mnghabskan masa lburan Pulau Dwaa. Brku n aalah 7 upacara aa Bal yang prlu kamu kahu.
1. Upacara Ngabn
Upacara Ngabn massal Bal paa (23/7/2022). Foo: AP/Fra Lsnawa
Upacara Ngabn mrupakan salah sau upacara aa Bal yang palng rknal masyaraka Inonsa. Upacara n aalah upacara unuk mmbakar jnazah alam rangka mnympurnakan jnazah saa kmbal kpaa Sang Pncpa.
Dlansr ar sbuah jurnal yang rbkan olh Unvrsas Arlangga, upacara Ngabn lakukan unuk mngmbalkan roh lluhur k asalnya aau pngmbalan unsur Panca Maha Bhua kpaa Tuhan/Ia Sang Hyang Wh Wasa. Dalam ajaran Hnu, jasa manusa rr ar baan harus (roh aau ama) an baan kasar (fsk).
Kka ssorang mnnggal, yang ma hanya fsknya saja, sangkan rohnya ak. Maka ar u, prlukan upacara Ngabn unuk mmsahkan roh ngan baan kasarnya.
Bag sbagan bsar masyaraka Bal, upacara n sanga pnng karna kluarga yang nggalkan apa mmbbaskan roh orang yang lah mnnggal ar kaan-kaan unaw unuk mnuju surga aau mnunggu rnkarnas. Upacara pmbakaran maya n mnja salah sau aya ark ar Pulau Bal unuk mnark wsaawan.
2. Upacara Mlas
Mlas jlang prngaan Nyp Bal. Foo: ANTARA FOTO/Nyoman Hnra Wbowo
Upacara Mlas lakukan sap ahun skal sbaga bagan ar rangkaan Har Raya Nyp Bal. Upacara n brujuan sbaga pnyucan r bag para pmluk agama Hnu.
Dlansr ar wbs rsm Pmrnah Kabupan Bullng, upacara aa n lakukan slama ga sampa mpa har mnjlang Har Raya Nyp. Para pnuuk mnaang bbrapa sumbr maa ar sakral spr anau aau lau yang prcaya mnympan maa ar khupan.
Paa saa upacara n brlangsung, mrka akan mmrckkan ar suc k kpala sa pnuuk. Tujuannya unuk mmbrshkan sgala macam kooran an hal buruk alam ubuh an jwa shngga bsa kmbal suc.
3. Upacara Mkar-Kar
Upacara aa Bal Mkar-kar Foo: Gy Imags/Agung Paramswara
Upacara Mkar-kar aau yang basa sbu Prang Daun Panan mrupakan upacara aa yang brasal ar Dsa Tnganan. Upacara aa Bal n lakukan olh para pra sbaga ajang unuk mnunjukkan kmampuan mrka alam brarung mnggunakan aun panan yang brur ajam.
Upacara aa Bal yang sau n lakukan sbaga pnghormaan kpaa Dwa Inra yang mrupakan wa prang alam kprcayaan Hnu. Slah brprang, para psra akan rawa an oakan olh orang yang uakan sana agar mrka ak mrasakan sak.
4. Upacara Saraswa
Ilusras Dw Saraswa. Foo: Ilusras Dw Saraswa - Har Raya Saraswa rayakan sap Sabu aau sanscara umans wuku waugunung sbaga prayaan urunnya lmu pngahuan. (Wyarha Suryawan/kBal)
Upacara aa Bal Saraswa glar unuk mrayakan lmu pngahuan yang aa bum. Upacara Saraswa lakukan sbaga rual pmujaan rhaap Dw Saraswa yang prcaya mmbawa lmu pngahuan k muka bum shngga manusa mnja makhluk yang rplajar.
Smua aspk yang brhubungan ngan lmu pngahuan, mula ar buku hngga kab-kab oakan alam upacara Saraswa. Slan u, aa juga pnas ar an sory llng yang akan lakukan smalam sunuk.
5. Upacara Galungan
Pross upacara Galungan. Foo: ANTARA FOTO/Aprllo Akbar
Upacara Galungan rayakan olh uma Hnu sap nam bulan Bal (210 har), yau paa har Buha Klwon Dungulan (Rabu Klwon Wuku Dungulan). Islah galungan snr brasal ar bahasa Jawa Kuno yang mmlk ar mnang.
Ssua ngan namanya, upacara n glar unuk mrayakan kmnangan mlawan kjahaan. Hal n mrujuk paa kmnangan Dwa Inra alam mlawan Mayanawa aau kbakan mlawan kjahaan.
In ar prngaan n brujuan supaya manusa bsa mngnalkan nafsunya, ruama nafsu buruk yang akan mngganggu knraman hup. Slan u, upacara n juga lakukan sbaga rasa syukur aas smua brka yang rma ar Yang Maha Kuasa ngan cpakannya alam smsa an sluruh snya.
6. Upacara Mpans
Rangkaan upacara Mpans. Foo: ANTARA FOTO/Umarul Faruq
Upacara Mpans knal juga ngan nama Maah aau Msangh. Upacara n lakukan kka sorang anak suah mula mmasuk rmaja. Upacara n lakukan ngan pmoongan gg ngan ujuan mnghlangkan nafsu buruk spr kmarahan an ksrakahan.
Anak lak-lak yang suaranya suah mmbra an anak prmpuan yang suah mlalu mnsruas pramanya akan mlakukan rual n. Dalam rual n, 6 buah gg arng bagan aas mrka akan kks olh ssorang yang uakan.
7. Upacara Tumpk Lanp
Rahajng Tumpk Lanp. Foo: Sus Pmrnah Koa Dnpasar.
Upacara Tumpk Lanp aalah upacara yang lakukan masyaraka Bal alam mnyuckan snjaa an pralaan yang mrka mlk ngan ssaj an oa. Dkup ar sbuah jurnal yang rbkan Unvrsas Uayana, Tumpk Lanp rayakan uma Hnu sap 210 har, yau paa sanscara klwon wuku lanp.
Tumpk lanp scara flosof Hnu aalah Pnaka Lanpng Ip. Arnya, Tumpk Lanp sbaga ma unuk mmprajam pkrannya an mmohon kslamaan kpaa TUhan alam wuju Dwa Snjaa (Pasupa).
Nah, u a pnjlasan mngna 7 upacara aa Bal yang prlu kamu kahu. Jka kamu sang brlbur k Bal, jangan lupa unuk mnympakan r mnonon upacara rsbu.